بر اساس گفته 3 استان دار استانهای آتلانتیک کانادا (استانهای نیوبرانزویک، نوااسکوشیا و پرنس ادوارد) این استانها نیاز شدیدی به مهاجران جدید دارند، در این میان استاندار نیوبرانزویک پیشنهاد داده است که قوانینی وضع گردد که تازهواردان را مجاب به اقامت در استان نماید.
همچنین استاندار پرنس ادوارد در سخنان اخیر خود داشتن پروفایلی از مهاجرین که خصوصیاتی همانند مهاجرین استانهای دیگر کانادا را دارا باشند یک مأموریت خطیر و ضروری برای استان بیان نمود. این سخنان درواقع عکسالعملی به نوشتهای فرانک مک کنا، استان دار قبلی نیوبرانزویک در یک مقاله در ارتباط با تأکید بر افزایش جمعیت و غلبه بر روند پیر شدن جمعیت استانهای آتلانتیک کانادا با استفاده از برنامههای مهاجرتی می باشد.
آقای مک کنا که اکنون معاون مدیر بانک دومینیون تورنتو است، در مصاحبهای مطرح کرد که دولت فدرال کانادا باید برنامههای مهاجرتی مخصوصی برای استانهای آتلانتیک کانادا طراحی کند که متقاضیان مهاجرت را ملزم به سکونت در این استانها برای مدت 3 تا 5 سال جهت گرفتن حق شهروندی بنماید. این پیشنهاد بسیار غیر منطقی و ناعاقلانه می باشد.
شاید پیشنهادهای استان دار نوااسکوشیا، استفان مک نیل مبنی بر اینکه استانهای آتلانتیک باید زمینه را برای سکونت تازهواردان با ایجاد زیرساختهای مناسب، سیستمهای پشتیبانی از مهاجران و همکاری با گروههای فعال اجتماعی فراهم آورند از نظرات دیگران منطقیتر و قابلتأمل باشد.
قانونگذاری درزمینهٔ مهاجرت در کانادا حقی است که بین دولت فدرال و استانها بهصورت مساوی تقسیمشده است. از آنجا که استان کبک توانسته از 30 سال پیش قانونگذاری در زمینه مهاجرت را به صورت یک کامل از آن خود کند، دیگر استانها نیز برنامههای مهاجرتی مخصوص به خود در طراحی و به اجرا گذاردهاند تا مهاجرین مناسب برای خود را جذب نمایند.
تعداد بسیاری از متقاضیان مهاجرت به کانادا امروزه از طریق برنامههای مهاجرتی استانی (PNP) یا کبک برای مهاجرت به کانادا اقدام میکنند.
نقطه شروع بحث در مورد محل سکونت تازه واردان به کانادا از بخش 6 منشور حقوق و آزادی کانادا که معروف به منشور قانون اساسی کانادا در سال 1982 تصویب شده است می باشد.این قانون که سرآغاز آن به تولد کانادا در سال 1867 باز میگردد به تمام دارندگان اقامت کانادا و شهروندان آن حق سکونت و کار در هر نقطه دلخواه در کانادا را می دهد.
در هر هنگام که استانی در کانادا شخصی را برای مهاجرت به کانادا انتخاب می کند، اداره مهاجرت و شهروندی فدرال مسائل مربوط به سلامتی و امنیتی فرد را بررسی می کند. هنگام ورود به کانادا، اداره مرزبانی کانادا نیز شرایط فرد را با پرونده آنها از نظر قصد محل سکونت در استان خاصی تائید می نماید.
وقتی متقاضی ویزای اقامت دائم دریافت نمود و چکهای مربوط به آن انجام شد، هیچ چیزی جلوی فرد مقیم برای سکونت در هر نقطه از کانادا را نمی گیرد. گذاشتن محدودیت از جهت اقامت در استان برای گرفتن حق شهروندی نه تنها مؤثر نیست، در نهایت جلوی فرد برای سکونت در محلی دیگر را نمی گیرد. استانهایی که از طریق برنامههای مهاجرتی استان خود اقدام به جذب مهاجرین می نمایند بهتر است شرایط لازم برای جذب و از آن مهمتر حفظ مهاجر در استان خود را فراهم نمایند.
قانون اقامت 730 روزه در کانادا از جمله منعطفترین قوانین می باشد که باعث پیچیدگی بیشتر حفظ متقاضی می گردد. تازهواردان به کانادا می توانند پس از دریافت اقامت دائم خود در کانادا، به مدت 3 سال در خارج از کانادا سکونت داشته باشند و پس از بازگشت، محل سکونت اولیه آنها می تواند بدون هیچ پروسه قانونی تغییر نماید. دولتمردان کانادا در تمامی سطوح کاری از این مسئله آگاهی دارند.
در حقیقت این موضوع به عنوان چالشی برای بعضی استانها که به عنوان راه ورود آسان برای متقاضیانی که شرایط لازم برای مهاجرت از طریق برنامههای فدرال را ندارند شده است. بدین ترتیب بسیاری از متقاضیان مهاجرت به کانادا از طریق برنامههای مهاجرتی استانهایی اقدام می نمایند که در اصل هیچ تمایلی برای سکونت در آن را ندارند.
حفظ تازهواردان به هر استان باید به صورت استراتژیک در تمامی سطوح دولتی مورد بررسی قرار گیرد. سیاستگذاران هر استان باید شرایط لازم را ایجاد نمایند و با در نظر گرفتن ابزارهای مختلف نسبت به حفظ مهاجرین استان خود اقدام نمایند. آنها می توانند با در نظر گرفتن مشوقهایی برای تازهواردان از قبیل معافیتهای مالیاتی به حفظ آنها کمک نمایند. همچنین می توان با هماهنگی با شهرداری با دادن زمین های برای ساختوساز مسکونی برای تازهواردان به قیمتهای پایینتر از بازار به سکونت آنها در استان کمک نمود.
با وجود شرایط فعلی و استفاده از برنامههای مهاجرتی برای مقابله با پیر شدن جمعیت و کاهش جمعیت در استانهای آتلانتیک و دیگر استانها نیاز به پیروی از سیاست مشوقی است. ابزارهای مهاجرتی لازم موجود می باشد، فقط کافی است که مکملهای مشوقی که شرایط مناسب برای مهاجرین برای سکونت در استان را فراهم می کنند به وجود آیند. این استراتژی باعث موفقیت بلند مدت سیاست مهاجرتی کانادا خواهد شد.