سیر شکل گیری مسیر شغلی برای مهاجران ایرانی در کانادا: عوامل کمک کننده و بازدارنده در این مسیر

کانادا هر ساله هزاران نفر مهاجر از نقاط مختلف جهان را پذیرا است. یافتن کارو موفقیت شغلی از برجسته ترین شاخص های اجتماعی و اقتصادی تلفیق مهاجران در جامعه کانادایی می باشد و تاثیر بسزایی در رفتار و نگرش مهاجران دارد.

از آنجا که هر ساله تعداد قابل توجهی مهاجر ایرانی وارد کانادا می شوند، تحقیقی در دانشگاه بریتیش کلمبیا ونکوور کانادا بر روی عوامل موفقیت و بازدارنده مهاجران ایرانی در راه موفقیت شغلی در کانادا توسط گروهی از دانشجویان انجام شده است. این تحقیق با استفاده از نمونه گیری از جامعه ایرانی کانادا و با بکار گیری روش های تحقیقاتی مختلف توانسته است عوامل موثر در روند شغلی این مهاجران رو بررسی کند. نتایج این تحقیق در ماه سپتامبر 2016 ( مهر 1395) منتشر گردیده است.

ایرانیان در کانادا

در طی 40 سال گذشته تعداد بسیاری ایران را به مقصد کانادا ترک کرده اند و از سال 2006 تا 2011 ایران همواره جزء 10 کشور برتر منبع مهاجران به کانادا بوده است.

سن توسط مهاجران ایرانی به کانادا در سال 2010 در حدود 33 سال بوده است. بیشتر این مهاجران از طریق برنامه های مهاجرتی نیروی متخصص  و کسب و کار وارد کانادا شده اند. تنها در 2 شهر ونکوور و تورنتو به ترتیب 36000 و 76000 نفر ایرانی سکونت دارند که بیشتر آنها در خارج از کانادا به دنیا آمده اند. بسیاری از این ایرانیان راه بسیار سخت و پر استرس را در راه مهاجرت به کانادا طی کرده اند.

از نکات قابل توجه تحقیق در مورد جمعیت ایرانیان کانادا این است که در حالیکه بیش از نیمی از جمعیت مهاجران ایرانی کانادا را مردان تشکیل می دهند، زنان مهاجر ایرانی در کانادا از نظر یافتن شغل و انطباق با جامعه کانادایی وضعیت به مراتب بهتری نسبت به مردان ایرانی دارند.

عوامل کمک کننده در مسیر کاریابی و انطباق در جامعه کانادایی

تحقیقاتی که در زمینه فاکتورهای دخیل در مسیر تکاملی مهاجران در کانادا و انطباق آنها در جامعه کانادایی انجام شده نشان می دهد که عوامل درونی و بیرونی مختلفی به افراد کمک می کند.

در مورد عوامل درونی تحقیقات نشان می دهد که داشتن شخصیت و روحیه مثبت ، اعتماد به نفس ، پیگیری و پشت کار از فاکتورهای موثر در موفقیت شغلی مهاجران بوده است. پشتیبانی خانواده، دوستان و همکاران هم از فاکتورهایی بوده اند که توسط شرکت کنندگان در تحقیق ذکر شده اند.

یکی دیگر از عوامل کمک کننده به انطباق در کانادا و موفقیت شغلی از نظر شرکت کنندگان در این تحقیق دولت و منابع خدمات دولتی از قبیل مشاوره های شغلی، کلاس های زبان مجانی ، کارگاه های کاریابی و خدمات طراحی شده برای مهاجران تازه وارد به کانادا بوده است.

موانع بازدارنده در مسیر موفقیت شغلی

تحقیقات زیادی در زمینه موانع موجود برای مهاجران در زمینه موفقیت شغلی و تلفیق در جامعه کانادایی انجام شده است.  در این بین 4 عامل برجسته قابل توجه است که عبارتند از:

• عدم ارزشیابی مدارک تحصیلی خارج از کانادا و شایستگی های مهاجران.
• ضرورت اخذ جوازهای کاری لازم برای مهاجران با مدارک تحصیلی غیر کانادایی که معمولا با پشت سر گذاشتن امتحانات متعدد و صرف زمان و هزینه زیاد می باشد.
• عدم توانایی مهاجران در زمینه زبان انگلیسی و ناتوانی کلاس های آموزشی برای تعلیم آنها.
• انتظار غیر منطقی و غیر واقعی کارفرمایان کانادایی از مهاجران برای داشتن سابقه کار کانادایی.

از دیگر موانع مهاجران تازه وارد به کانادا نداشتن اطلاعات کافی در مورد بازار کار کانادا، نداشتن اهداف شغلی واضح و عدم آشنایی با فرهنگ و آداب کانادایی می باشند.

تحقیقات نشان داده که یکی از دلایلی که کارفرمایان کانادایی در استخدام مهاجران تازه وارد مردد و بی میل هستند به دلیل عدم انطباق فرهنگی مهاجران تازه وارد با فرهنگ کارمندان دیگر در محیط کار است و ایجاد دوگانگی در محیط کاری است.

از تحقیقات انجام شده بر روی مهاجران تازه وارد که در این تحقیقات شرکت داشته اند نتیجه برآمده این است که این مهاجران با 2 نوع موانع بر سر یافتن شغل مواجه هستند. اولین نوع موانع در واقع بین مهاجران و کانادایی ها یکسان می باشند که شامل رکود اقتصادی و این چنین هستند.

دومین دسته از موانع موفقیت شغلی مختص مهاجران تازه وارد می باشد که از جمله این موانع مهارت زبان انگلیسی می باشد. بعضی از شرکت کنندگان در تحقیق به این نکته اشاره داشته اند که روان صحبت کردن و دانش انگلیسی بالا شاید برای کارفرمایان کافی نبوده و در بعضی موارد داشتن لهجه از موانع یافتن شغل بوده است.

از دیگر نکاتی که در این تحقیق به آنها اشاره شده است قوانین نا نوشته بازار کار کانادا می باشد. این موارد از قبیل نحوه برگزاری مصاحبه شغلی، داشتن رزومه جذاب و داشتن شبکه کاری فعال می باشند که مهاجران از آنها نا آگاهند.

نتایج آماری تحقیق

ایرانیان شرکت کننده در این تحقیق 11 نفر بوده اند که 5 مرد و 6 زن را شامل میشدند. بازه سنی این افراد از 29 تا 47 سال بوده است. همه این مهاجران در طی سال های 2007 تا 2015 به کانادا مهاجرت کرده اند.

تمام این مهاجران دارای حداقل مدرک لیسانس می باشند. در حقیقت 8 نفر از 11 نفر دارای مدرک فوق لیسانس بوده اند 3 نفر از آنها در حال گذراندن مدرک فوق لیسانس دوم در کانادا می باشند. در زیر می توانید اطلاعات مربوط به این شرکت کنندگان را ملاحظه نمایید.

همچنین در جدول زیر می توانید نظرات شرکت کنندگان در مورد عوامل کمک کننده و بازدارنده در موفقیت شغلی و درصد تاثیر هر یک از این فاکتورها از دید آنها را ملاحظه نمایید.